Türkiye’de 5 milyon konut için takviye çağrısı
Uzmanlara göre, şu anda uluslararası düzeyde bir deprem yönetmeliğimiz var ama kontrolsüzlük ve kalitesiz malzemeler binaların güvenilirliğini azaltıyor.
Doğru yer, yanlış malzeme ve gerçek sistem
Doğru taban, doğru malzeme ve doğru sistem ön plana çıktığında asla çökme olmayacağı belirtiliyor.
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Lideri Sinan Türkkan, Kahramanmaraş’ta 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerde binlerce bina ve onbinlerce konutun tamamen yıkıldığını, şu anda hasarlı bina sayısının bilinmediğini söyledi.
“Güçlendirme çalışmalarına hemen başlanmalı”
Ülke genelinde riskli konut stokuna dikkat çeken Türkkan, şunları kaydetti:
Türkiye’de 6-7 milyon riskli konut var. Şiddetli bir depremde hasar görmesi beklenen bu konutlardan 5 milyonu güçlendirme yapılarak kurtarılabilir. Bu hanelerin 600 bini İstanbul’da. Bu 600 bin konutun 150 bini için bir an önce harekete geçmek gerekiyor. Türkiye beklemeyi göze alamaz. Hemen başlatılması gerekiyor. Özellikle İstanbul’daki bu riskli yapılardan bir an önce kurtulmamız hayati önem taşıyor.
“Riskli yapılar, hızlı ve düşük maliyetle güçlendirilerek kurtarılabilir”
Sinan Türkkan, güçlendirmenin yıkıp yeniden yapmaya göre çok daha hızlı ve daha az maliyetle yapılabileceğini belirterek, şiddetli bir depremde hasar görmesi beklenen evlerin bu şekilde yıkılmasının önüne geçilebileceğini söyledi.
“Hızlı hareket etmeliyiz”
Olası deprem senaryolarının sürekli tartışıldığına ancak kayıpların önlenmesine yönelik çalışmaların yetersiz kalabileceğine işaret eden Türkkan, şu değerlendirmelerde bulundu:
Hızlı hareket etmeliyiz. Depreme karşı güçlendirme tamamen bilimsel yöntemlerle ve uzun süreli çalışmalar sonucunda belirlenen en ideal tekniklerle yapılmaktadır. Riskli bina belirlenirken öncelikle laboratuvar çalışmaları ve zemin etütleri yapılır. Daha sonra sırasıyla statik analiz, maliyet analizi ve uygunluk analizi yapıyoruz. Son olarak, yapılması gerekenleri belirliyor ve binanın güçlendirilmesine veya dönüştürülmesine karar veriyoruz. Hem yeni yapılan bina hem de betonarme bina depremlerde can güvenliğini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.
“Doğru zemin, doğru malzeme ve doğru sistem bir araya geldiğinde asla çökme olmaz”
Türkkan, Kahramanmaraş’ta depremlerde yıkılan bazı binalarda taşıyıcı kolonları gördüklerini belirterek, şu ifadeleri kullandı:
Bir deprem tahmin edilebilir olabilir, ancak binaların çökmesi ve çökmesi asla şanslı değildir. Bina hasar görmüş ancak yıkılmaması gerekiyor. Yıkılan binada ufalanan sütunları görüyorum. Hatta bazılarının yeni olduğunu duydum. Normalde, bu formda yok edilemez. Bunun nedeni, yanlış ekipmanla yanlış yerde yanlış projedir. Malzeme kalitesinin düşük olması ve kontrol eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Halihazırda binalar, yapı kontrol firmaları ve belediyeler tarafından denetlenmektedir.
Yeni yapılan bir binanın yıkılmasının büyük bir ayıp olduğuna değinen Türkkan, belediyelerin güçlendirme önündeki engelleri kaldırmasını istedi.